شاهرود به خاطر وجود چند اقليم مختلف در كوتاهترين فاصله زماني در اين شهرستان، قاره كوچك نام گرفته است.
شهرستاني كه اگر از شاهرود و مركز اين شهر به فاصله 15دقيقه به طرف جنوب برويد، كوير به معناي واقعي شروع ميشود. و اگر به فاصله 50دقيقه به طرف شمال برويد به جنگل ميرسيد. از مركز شهر تا ارتفاعات 3960 متري شاهوار دو ساعت فاصله است و كوتاهترين مرز ميان كوير و دريا نيز در شاهرود است.
شاهرود از ديرباز به ميهماننوازي شهره بوده است و شما پس از ورود به اين شهر و در اولين گفتوگو با مردم احساس ميكنيد كه سالها است در اين شهر زندگي كردهايد. نميتوان از جنوب، از غرب، از تهران به نيت زيارت امام رضا(ع) بار سفر بست و از شاهرود گذر نكرد. نميتوان شيريني ديدن بارگاه امام رضا(ع) را براي دوست و آشنا تعريف كرد و از سرسبزي شاهرود چيزي نگفت. مگر ميشود مسافري خسته از سفر و پس از گذشت از كوير به شهري سرسبز برسد و به استراحت بنشيند و بعد از سفر آن را فراموش كند؟ اينجا شاهرود است، شهري زيبا و مردمانش داراي اخلاقي زيباتر از شهرشان، مردماني كه مهرباني را فراموش نكردهاند.
پس از رسيدن به شاهرود اگر اهل گشت و گذار و خريد باشيد، بازار قديمي شاهرود اين يادگار دوره قاجار كه در گوشههاي آن هنوز درهاي بزرگ كاروانسراها ديده ميشود، با مغازهداراني بعضاً شوخطبع ميزبان شما خواهد بود. آنان كه با لهجه شاهرودي سعي دارند قدمت خود را به رخ بكشند و در ميان اين خريد و فروش نيز يادي از گذشته كرده و شما را با گوشههايي از تاريخ اين بازار آشنا ميكنند.
بازار شاهرود علاوه بر راسته اصلي داراي سه سوق و چهار سوق و چند كاروانسرا، حمام و مدرسه است و از نظر اقتصادي از جايگاه ويژهاي برخوردار است.
شهرستان شاهرود داراي مكانهاي تاريخي و تفريحي بسياري است كه براي ديدن اين مكانها بيآنكه خسته از ماندن شويد، ميتوانيد چند روز خوب را در آن سپري كنيد. چرا كه ديدن آنها براي هر مسافري به يادماندني خواهد بود. در بخش آرامگاهها، آرامگاه عارف شهير ايراني بايزيد بسطامي، صومعه بايزيد، آرامگاه عارف نامي شيخ ابوالحسن خرقاني، آرامگاه شيخ عمادالدين و آرامگاه ابن يمين فرومدي، لحظات روحاني را براي شما به وجود خواهد آورد.
اگر اهل ماندن و گردش در طبيعت باشيد، رشته كوه البرز با قلههاي زيبا و سر به فلك كشيده خود در امتداد شرق، غرب و شمال اين شهرستان چون گذشته با غرور خودنمايي ميكند و قلههاي معروف شاهكوه (3813 متر)، شاهوار (3960 متر)، كوه ابر (2630 متر)، خوش ييلاق (2802 متر) و چشانك (2670 متر) شما را به سوي خود فرا ميخواند.
اما اگر ميخواهيد در گذشته سير كنيد شما را به تماشاي كاروانسراها دعوت ميكنيم. در اين كاروانسراها ميتوانيد با بستن چشمانتان لحظهاي به گذشته برگرديد و در خيال هنوز هم صداي زنگولههاي بسته شده بر گردن شترها، صداي بچههاي بازيگوش كه با دويدن به اين سو و آن سوي كاروانسرا خاك به پا كردهاند، آن پيرزني كه دوكي را به دست گرفته و ميچرخاند را بشنويد و ببينيد. كاروانسراهاي مياندشت، ميامي، دد مُلا، بدشت، شاهعباس، الهاك، جاده ابريشم و كاروانسراي سنگي از آن جمله هستند.
بناهاي تاريخي شاهرود
در بخش مراكز تاريخي و مذهبي ميتوان به مسجد جامع شاهرود متعلق به دوره ايلخاني با قدمتي حدود 700 سال، مسجد جامع بسطام، برج كاشانه و مسجد جامع بايزيد بسطامي اشاره كرد.
هر چند تمام مكانهاي ذكر شده ضمن آشنا كردن شما با تاريخ و گذشته اين شهرستان جاذبههاي تفريحي هم دارد، اما اگر فقط به تفريح و گردش فكر ميكنيد شما را به ديدن قنديلهاي يخي درهآب اوستا در ابرسج، چشمه هفترنگ داراي آب رنگين در دره تاش، آبشار نگارمن با ارتفاع 10 متر كه دو بيد مجنون از دل دو تخته سنگ روييده و در تابستان سخاوتمندانه سايه خود را بر روي آبشار گسترانيده، آبشار دره آلوچال در دل جنگلهاي ابر، امامزاده ارميان(ع) كه امامزادهاي در دل درختي به طول 10متر جاي دارد و از زير آن چشمهاي ميگذرد، آبشار شاهرود و منطقه خوشييلاق دعوت ميكنيم.
و اما اگر فقط ساعتي كوتاه ميهمان ما خواهيد بود شما را به ديدن موزه شاهرود دعوت ميكنيم تا در فرصتي كوتاه در اين موزه با اين ديار و آن چه كه بوده آشنا شويد؛ محل فعلي موزه شاهرود در خيابان فردوسي اين شهر قرار دارد و بناي آن در سال 7ـ1306 به عنوان بلديه (شهرداري) شاهرود بنا شده بود.
اين موزه داراي دو بخش مردمشناسي و باستانشناسي است. در بخش باستانشناسي آن آثاري از تپههاي تاريخي شاهرود، دامغان و سمنان از جمله تپهسنگ چقماق به نمايش درآمده است و در بخش مردمشناسي اشيايي همچون پوشاك سنتي، زيورآلات، دستبافتها، اسناد و قبالهها قرار دارد.
بخش سكه كه فعلاً سكههايي از دورانهاي گذشته مانند صفويه، اشكاني و سلوكي در آن موجود است از ديگر قسمتهاي ديدني اين موزه است.
سوغات شاهرود
سوغات شاهرود سوغاتي است كه براي دوستان و آشنايان دلچسبتر از هر سوغات ديگري خواهد بود كه مهمترين آن قيسي، برگه، انگور و آبنبات است.
شاهرود در سال طبق آمار، پذيراي بيش از 14ميليون مسافر عبوري است براي همين سعي شده است تا تسهيلات نوروزي خوبي را براي مسافران نوروزي فراهم شود.
فرمانداري شاهرود با تشكيل كميتههاي مختلف و ايجاد هماهنگي بين دستگاههاي اجرايي، ماشينهاي امداد جادهاي، چادرهاي راهنما، رستورانها، خدمات خودرو، نيروي انتظامي، هلالاحمر، اورژانس، آموزش و پرورش، براي ايجاد رفاه، امنيت و اسكان مسافران نوروزي آماده هستند.
معاون مديركل و مدير آموزش و پرورش شاهرود در زمينه اسكان مسافرين نوروزي ميگويد: امسال با 65 واحد آموزشي و در 539 كلاس درس پذيراي ميهمانان نوروزي در شاهرود خواهيم بود.
ميرابوالحسني همچنين از اختصاص سه مكان مجزا براي پاسخگويي به مسافران و زائران عليابنموسيالرضا(ع) خبر داد و گفت: قصد داريم امسال مسافران با مشكلات كمتر و در زماني سريعتر اسكان پيدا كنند.
وي راهاندازي پيك موتوري، ايستگاه صلواتي، تجهيز واحدهاي اسكان به كارتخوان را از ديگر خدمات در نظر گرفته شده براي رفاه حال مسافرين نوروزي در شاهرود اعلام كرد.
شهردار شاهرود نيز گفت: شهرداري شاهرود با برنامهريزي مناسب به استقبال از سال جديد ميرود تا سيماي شهر را به زيباييهاي بصري آراسته و با جلوهاي از بهار طبيعت آغازگر سالي پربار را رقم زند.محمد جيراني افزود: شهرداري شاهرود پارك آبشار، پارك كودك، پارك شهداي محراب و پارك بولوار را كه در مسير مسافران و زائران قرار دارد براي اسكان آنان آماده كرده است تا در صورت نياز در اين پاركها و در چادر اسكان يابند.
گزارش: محمد رضائيان
